[هموست كه] شكافنده صبح است و شب را براى آرامش و خورشيد و ماه را وسيله حساب قرار داده اين اندازه‏گيرى آن تواناى داناست

«ماه» را می بینیم؛ چون «خورشید» به آن می تابد. اگر «خورشید» به آن روی «ماه» (که به سوی ماست) کامل بتابد، ما آن را در حالت «قرص کامل» یا «بدر کامل» می بینیم. اگر «خورشید» فقط قسمتی از آن روی «ماه» را که به سوی ماست روشن کند، ما تنها می توانیم – بر حسب میزان تابش نور – هلال باریکی از «ماه» را ببینیم. این پدیده های نوری را «فاز»ها یا «صورت»های مختلف ماه نامیده اند.

وقتی که «ماه» در جهت تابش «خورشید» قرار می گیرد، دیده نمی شود؛ چون در نور شدید آن محو می شود. علاوه بر این، آن روی «ماه» که به سوی ماست نوری از «خورشید» نمی گیرد. این وضعیت را «محاق» نامیده اند.
اکنون، ماه به حرکتش روی مدار ادامه می دهد و پس از چند روز، به گونه ای محسوس، سمت چپ یا راست «خورشید» قرار می گیرد.
در این وضعیت، قسمت کوچکی از نیمه رو به زمین ماه جلوی تابش نور «خورشید» است. در این دوره، ماه را در اوایل شب به شکل داس باریکی می بینیم که البته روز بروز بر قطر هلال آن افزوده می شود؛ چون در این وضع، بعد از خورشید غروب می کند.
تقریبا یک هفته پس از ماه نو (از دید ساکنان زمین)، نور «خورشید» دقیقا از پهلو به «ماه» می تابد. در این حالت، نیمی از آن را تاریک و نیم دیگر را روشن می بینیم. این وضعیت «نیم ماه افزاینده» یا «ربع اول» یا «تربیع اول» نام گرفته است.

یک هفته بعد، ساکنان زمین دوباره «ماه» را دقیقا مقابل خورشید می یابند. در این حالت، قرص کامل ماه کاملا نورانی است و در حالت «بدر کامل» و یا  «ماه شب چهارده» يا (قرص كامل ماه) قرار دارد.

از این به بعد، قطر نورانی «ماه» رو به کاهش می گذارد تا اینکه، حدود 7 روز پس از «بدر کامل»، «نیم ماه دوم» یا «ربع آخر» یا «تربیع آخر» رخ می دهد. در این حالت، ناظر زمینی ماه را در سمت راست یا غرب «خورشید» می یابد. به عبارت دیگر، قبل از طلوع خورشید در آسمان صبحگاهی پدیدار می شود تا سرانجام دوباره به وضعیت «ماه نو» برسد.